Platform voor de tuin- en groenprofessional
‘We bestaan dankzij de natuur, niet andersom’
Rupsen van groot koolwitje in bermgroen. Niet lang daarna zijn ze door een maaimachine vernietigd.

‘We bestaan dankzij de natuur, niet andersom’

Pleidooi voor nieuw groenbeleid waarin biodiversiteit centraal staat

Peter Bulsing, auteur van ‘Openbaar groen: verantwoord ecologisch beheer’, is een gepassioneerde pleitbezorger voor ecologisch groenbeheer. In zijn nieuwste boek deelt hij zijn zorgen en oplossingen voor het behoud van de Nederlandse natuur, waarbij hij niet schroomt om de vinger op de zere plek te leggen. Bulsing benadrukt dat het behoud van groen een fundamentele rol speelt in het welzijn van mens en dier, en dat de huidige aanpak van groenbeheer in de meeste gemeenten tekortschiet.

“We bestaan dankzij de natuur, niet andersom,” zegt Bulsing nadrukkelijk. Hij uit zijn frustratie over de manier waarop het groenbeheer in Nederland is uitbesteed en vaak wordt uitgevoerd door bedrijven zonder ecologische kennis. Hij stelt dat dit leidt tot ecologische armoede en een vermindering van biodiversiteit. Bulsing wijst erop dat groenarbeiders vroeger een persoonlijke band hadden met hun werk en precies wisten welke planten waar groeiden en hoe deze onderhouden moesten worden. Deze kennis en betrokkenheid zijn in zijn ogen verloren gegaan door bezuinigingen en uitbesteding aan commerciële partijen.

IMG 0059 kopie

Maaibeleid

Het boek van Bulsing geeft een gedetailleerde bespreking van de Nederlandse natuur en haar kwetsbaarheden. Hij legt uit dat ongewervelde dieren, zoals insecten, een cruciale rol spelen in het ecosysteem, en dat het huidige maaibeleid een enorme impact heeft op deze diersoorten. “Het huidige maaibeleid zorgt ervoor dat hele populaties verdwijnen, en zonder die dieren, die de bestaansbasis vormen van de gewervelden, stort het hele voedselweb in,” aldus Bulsing. Hij benadrukt dat het maaien van bermen en parken beter afgestemd moet worden op de levenscycli van deze kleine, maar essentiële dieren.

Bulsing gaat verder in op de problematiek rondom het beheer van openbaar groen. Hij legt uit dat veel gemeenten en uitvoerende bedrijven zich voornamelijk richten op esthetiek en gemak, zonder rekening te houden met de ecologische waarde van deze gebieden. “Openbaar groen wordt vaak gezien als iets wat er netjes en opgeruimd uit moet zien, terwijl het juist een essentiële habitat kan bieden voor talloze soorten,” zegt hij. Hij stelt dat het huidige beleid vaak gericht is op kortzichtige oplossingen, zoals het frequent maaien van bermen om een ‘verzorgd’ uiterlijk te behouden, terwijl dit desastreuze gevolgen heeft voor de biodiversiteit.

Ecologische infrastructuur

Een belangrijk aspect dat Bulsing benadrukt, is het concept van ecologische infrastructuur. Hij legt uit dat het verbinden van groene gebieden van cruciaal belang is voor het behoud van soorten. “Kleine, geïsoleerde stukjes natuur zijn kwetsbaar en bieden onvoldoende leefruimte voor veel soorten. Het is belangrijk om deze gebieden met elkaar te verbinden, zodat dieren en planten zich kunnen verplaatsen en verspreiden,” aldus Bulsing. Voor de grote diersoorten wordt dat met ecoducten al gedaan. Nu de ongewervelden nog. Van de ongewervelden zijn alleen volwassen insecten na hun metamorfose (imago’s genoemd) gevleugeld. Als larven of nimfen, de langste fase in de ontwikkeling van een insect, zijn ze dat niet waardoor hun actieradius zeer klein is. Bij die verbindingen moet daar zeer goed rekening mee worden gehouden.

Oplossingen

Naast kritiek biedt Bulsing ook hoopvolle oplossingen. Hij pleit voor meer en betere communicatie met burgers en educatie, zodat mensen bewuster worden van het belang van groen in hun directe omgeving. Hij noemt hierbij het voorbeeld van buurtbewoners die onder deskundige begeleiding vrijwillig bijdragen aan het onderhoud van lokale natuurgebieden, maar merkt op dat dit niet voldoende is. “Vrijwilligerswerk is prachtig, maar het zou professioneel ondersteund moeten worden. We kunnen niet afhankelijk zijn van een handjevol gepensioneerde vrijwilligers om de ecologische waarde van onze natuur te beschermen,” stelt hij. Bulsing ziet een belangrijke rol weggelegd voor gemeenten om burgerinitiatieven te ondersteunen met kennis, middelen en coördinatie. De bevlogen Haarlemmer  gaat ook in op het belang van educatie, vooral voor jonge generaties. “Als kinderen van jongs af aan leren over de waarde van natuur, zullen zij later meer geneigd zijn om die te beschermen,” zegt hij. Hij pleit voor meer natuureducatie op scholen en samenwerking met lokale groene organisaties om kinderen in aanraking te brengen met de natuur. Volgens Bulsing is het essentieel dat kinderen niet alleen leren over natuur in de klas, maar ook actief betrokken worden bij natuurprojecten, zoals het aanleggen van vlindertuinen of het beheren van een moestuin.

Strengere eisen

Daarnaast bespreekt Bulsing de rol van de overheid in het stimuleren van ecologisch beheer. Hij vindt dat de overheid veel actiever zou moeten sturen op duurzaam beleid en dat er strengere eisen gesteld moeten worden aan groenbeheerbedrijven. “Het zou verplicht moeten zijn dat bedrijven die groen beheren, voldoende ecologische kennis hebben en deze kennis ook in de praktijk toepassen,” stelt hij. Hij benadrukt dat groenbeheer niet alleen gaat om het uiterlijk van parken en plantsoenen, maar vooral om het creëren van een gezonde leefomgeving voor mens en dier.

Bulsing haalt de terugkeer van de wolf in Nederland aan als een positief voorbeeld van herstel. Dit bewijst volgens hem dat veranderingen in beleid daadwerkelijk resultaat kunnen opleveren. “Er is ruimte voor optimisme,” zegt hij, “maar dan moeten we nu handelen. Niet wachten op wereldwijde akkoorden, maar zelf lokaal beginnen met ecologisch herstel. De terugkeer van de wolf laat zien dat de natuur veerkrachtig kan zijn als we haar de kans geven. Het is een signaal dat zelfs in een dichtbevolkt land als Nederland herstel mogelijk is, mits er voldoende ruimte en bescherming wordt geboden.”

Succesvolle keuzes

In zijn boek verwijst Bulsing ook naar internationale voorbeelden van succesvol ecologisch beheer. Hij noemt projecten in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, waar steden bewuste keuzes hebben gemaakt om biodiversiteit te vergroten door bijvoorbeeld het aanleggen van wilde bloemenweides en het verminderen van het gebruik van pesticiden. “We kunnen veel leren van onze buren,” zegt Bulsing. “Het is mogelijk om stedelijke gebieden zodanig in te richten dat ze bijdragen aan biodiversiteit in plaats van deze te ondermijnen.”

Bulsing sluit af met een krachtige oproep aan beleidsmakers, bedrijven en burgers. “We moeten stoppen met groenbeheer te zien als een kostenpost en het gaan beschouwen als een investering in onze toekomst. Ecologisch groenbeheer is namelijk zelfs kostenbesparend, omdat je vooral dingen niet moet doen. Het behoud van biodiversiteit en het creëren van een gezonde leefomgeving – ook voor de allerkleinste levende wezens – zijn niet alleen van belang voor dieren en planten, maar ook voor ons eigen welzijn,” zegt hij. Hij benadrukt dat iedereen een rol kan spelen, van gemeentelijke beleidsmakers tot bewoners die hun tuin natuurvriendelijker inrichten. “Alle kleine beetjes helpen, maar we moeten wel nu beginnen.” 

Titel: Openbaar groen: 
verantwoord ecologisch beheer
Auteur: Peter Bulsing
Uitgever: KNNV Uitgeverij
ISBN: 978-90-5011-962-7
1e druk: 2024
Over het boek: ‘Openbaar groen: verantwoord ecologisch beheer’ biedt een uitgebreide kijk op de rol van openbaar groen in Nederland en de manier waarop dit beter beheerd kan worden. Bulsing bespreekt niet alleen de problemen, maar komt ook met praktische oplossingen en voorbeelden uit binnen- en buitenland.

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details

Kunnen we je helpen met zoeken?

Bekijk alle resultaten