We hebben jarenlang gedacht dat water vanzelfsprekend was. Het kwam uit de kraan, liep door de goot en verdween; probleem opgelost. Maar dat tijdperk is voorbij. Wie vandaag nog steeds denkt dat water iets is wat je “afvoert”, heeft niet opgelet.
Als groenbedrijf merken wij het elke dag: de droogtes worden langer, piekbuien heftiger. Het ene moment hebben we wateroverlast, het andere watertekort. Tegelijk groeit de roep om meer groen in de stad. Parken, daktuinen, gevelgroen, klimaatadaptieve wijken; allemaal prachtig, maar ze drinken wél. En dat moet ook, want het stelt het groen in staat om te verdampen en ecosysteemdiensten te leveren. En dan moet je keuzes maken. Want wat doen we straks als het drinkwater schaars wordt? Kiezen we dan voor de mens of voor het groen?
Dat klinkt dramatisch, maar het is de werkelijkheid waar we naartoe bewegen. Daarom moeten we water niet langer zien als iets wat ‘weg’ moet, maar als iets wat we moeten koesteren. Wij worden als groenbedrijf steeds minder de partij die “plantjes komt poten” en steeds meer een partner voor het gehele bouw -en beheerproces. Een “groen-installateur”, noem ik het soms met een knipoog.
Dat vraagt om een andere manier van werken. We schuiven niet meer aan het eind van de rit aan om de boel wat op te groenen, maar zitten al aan tafel bij het eerste ontwerp. Want groen als uitgangspunt heeft invloed op alles: detaillering, draagkracht, isolatie, bereikbaarheid, onderhoud, watervraag. En als je daar pas over nadenkt als de bouwkraan al draait, ben je te laat; én duurder uit.
Het mooie is: steeds meer opdrachtgevers beginnen dat te begrijpen. Niet alleen gemeenten, maar ook met name ontwikkelaars en bouwers. Hemelwaterverordeningen en certificeringen als BREEAM dwingen ons al langer om slim om te gaan met regenwater: bergen, vertragen, hergebruiken. Een daktuin is daarmee in veel gevallen geen luxe meer, maar onderdeel van de vergunning voor een gebouw.
Toch is de regelgeving nog hopeloos versnipperd. Gemeenten implementeren verordeningen rondom circulair waterbeheer van zeer divers tot niet. We sturen op ledigingstijd, maar lang niet altijd op berging of infiltratie. We belonen hergebruik nauwelijks. En de echte urgentie — het besef dat water net zo schaars wordt als energie — ontbreekt nog te vaak.
Wat mij betreft hoort water bovenaan elke ontwerptekening te staan. Niet als blauwe lijntjes ergens onderaan, maar als dragend principe. Pas dan bouwen we aan groene, toekomstbestendige steden die ook bestand zijn tegen droogte én hoosbuien.
Groen is niet meer los te zien van blauw. En wie dat nog niet doorheeft, zit straks letterlijk met droge grond.